Fæst

古英語辞典によると:

fæst

Add: I. firmly fixed. (1) in a place (lit. or fig.) :-- Álýs mé of láme þe lǽs ic weorþe fæst (ut non inhaeream), Ps. Th. 68, 14. Ancor on eorþan fæst, Bt. 10; F. 30, 6. Biþ óþer ende fæst on þǽre nafe, óþer on ðǽre felge, 39, 7; F. 222, 3: Rä. 22, 13. Wudu wyrtum fæst the wood firm fixed by its roots, B. 1364. ILLEGIBLE Sió godcunde gesceádwísnes is fæst on þám heán Sceppende divina ratio in summo omnium principe constituta, Bt. 39, 5 ; F. 218, 27. Þá gód sindon fæste on þám héhstan góde; swá swá ǽlces húses wáh biþ fæst ǽgðer ge on ðǽre flóre ge on þǽm hrófe, swá biþ ǽlc gód on Gode fæst, 36, 7 ; F. 184, 10-13. Timbrian hús on þám fæstan stáne, 12 ; F. 36, 22. (2) to or by something, firmly attached, closely bound, fixed to a spot: -- Wearð his óðer fót be his scó fæst on ánum hegesahle ejus pes per calceamentum in sude sepis inhaesit, Gr. D. 24, 28. Scip on ancre fæst, B. 303. Segl sále fæst, 1906. Foldærne fæst laid in the grave, Cri. 730: El. 723. Hé wæs reste fæst he lay on his couch without stirring, Gen. 178. Se légdraca . . . glédum beswǽled . . . wæs deáðe fæst the firedrake . . . scorched by the flames . . . lay a captive to death, B. 3045. Hí áslógan án geteld on westhealfe þǽre cyricean on þǽre cyricean fæst (ita ut ipsum tentorium parieti hereret ecclesiae), Bd. 3, 17; Sch. 268, 3. Hé rom geseah brémbrum fæstne, Gen. 2928. Bendum fæstne, An. 184. Scip oncerbendum fæst, B. 1918. Ceólas bi staðe fæste, Wal. 18. Ceólas æt sǽfearoðe oncrum fæste, El. 252. (2 a) of a band, tie, &c., not easily loosed: -- Ðeáh seó leó fæste racentan hæbbe, Bt. 25; F. 88, 9. Þǽm fæstestum tenacissimis (vinculis), Wrt. Voc. ii. 86, 2. (2 b) of alliance, agreement, &c. :-- Ðá wiþerweardan gesceafta ǽgþer ge hié betwux him winnað, ge eác fæste sibbe betwux him healdaþ, Bt. 21; F. 74, 14: Met. 11, 41. Þæt þú wið Wealdend heólde fæste treówe, Exod. 422. II. of persons or their attributes, constant, firm, steadfast :-- Mid fæstum sefan, Hy. 10, 40. Þone ic ǽr on firenum fæstne talde, El. 909. Ic hæbbe fæstne geleáfan, Gen. 543. Freóndscipe fæstne, B. 2069. Wé ús naman Drihtnes neóde habbað on fultume fæstne and strangne, Ps. Th. 123, 7. Ic þá leóde wát ge wið feónd ge wið freónd fæste geworhte, B. 1864. II a. of abstract things. (1) fixed, unchangeable : -- Náuht woruldríces fæstes and unhwearfiendes beón ne mæg, Bt. 8 ; F. 26, 11. Hé sealde swíþe fæste gife and swíþe fæste ǽ, 41, 2 ; F. 246, 2. Ǽnig ðing swá fæst getiohhod. . . ꝥ hit nǽfre onwended weorþe, 41, 3; F. 250, 6. Niman fæstne eard to reside permanently, Ps. Th. 86, 3. Geheald míne fæste ǽ keep my law that changes not, 77, 1. (2) firm, secure :-- Fæst tuta, i. firma (prosperitas), An. Ox. 793. (3) stubborn, unyielding :-- Ic ǽlcne wiccecræft eáðelíce oferswíðde. . . and ic nǽfre ne áfunde swá fæstne drýcræft, Hml. S. 35, 179. III. firm. (1) firmly joined together, strongly built or made :-- Bold eal inneweard írenbendum fæst, B. 998. Glóf. . . searobendum fæst, 2086. Fæstostan eardungstówe firmissimo habitaculo, Ps. L. fol. 189, 4. (2) solid, compact :-- Ꝥ þæt hnesce and flówende wæter hæbbe flór on þǽre fæstan eorðan, Bt. 33, 4; F. 130, 4. (3) of a joint, strong, firm :-- Fæstes forti (compage), Wrt. Voc. ii. 85, 50: 93, 39: 37, 14. IV. of places that can resist attack, strong, fortified :-- Beorh . . . nearocræftum fæst, B. 2243. Fæst is þæt églond fenne biworpen, Rä. 1, 5. Ðá fæstan ceastre munitum castrum, Wrt. Voc. ii. 58, 38. Leoniða fór on ánum londfæstenne . . . Xersis hét ꝥ fæste lond útan ymbfaran . . . Leoniþa his fierd gelǽdde on án óþer fæstre land, Ors. 2, 5 ; S. 80, 14-29. Þá hié ongeátan þæt þæt festen sceolde ábrocen bión, hí sendon on óðer fæstre fæsten, 3, 11; S. 148, 23. Seó burg (Babylon) wæs ealra weorca fæstast, 2, 4 ; S. 74, 24 : 3, 7 ; S; 114, 11. IV a. of a chamber, closely shut up :-- Gefere þæne mannan on swíðe fæstne cleofan and wearmne, Lch. ii. 280, 11. IV b. of a vessel, that does not leak, water-tight :-- Fæstne kylle, Past. 469, 9. V. of sleep, rest, unbroken, undisturbed :-- Þú eart sió fæste ræst (cf. seó séfte ræst, Bt. 33, 4; F. 132, 34) eallra sóðfæstra tu requies tranquilla piis, Met. 20, 271. Bið se slǽp tó fæst, B. 1742. Þá Langbearde ealle wæ-acute;ron onfæstum slǽpe (somno gravi depressi), Gr. D. 253, 18. Of slǽpe þý fæstan, Cri. 890: An. 796. VI. of established reputation (?), standard (of books) ? :-- Hé forbeád openlíce þæt mon náne fæste bóc ne leornode aperto praecepit edicto, ne quis Christianus docendorum liberalium studiorum professor esset, Ors. 6, 31; S. 286, 4. -fæst,fæst