Ge-déman

Słownik Anglo-Saski Staroangielski Boswortha i Tollera - ge-déman

Zgodnie ze Słownikiem Staroangielskim:

ge-déman
Dele second passage, and add: I. to judge. (1) absolute :-- Gié æfter líchoma gedoemas (iudicatis) . . . Ðǽh ic gedoemo (iudico), dóm mín sóð is. Jn. L. 8, 15, 16. Nellað gié gedoema, Lk. L. 6, 37. (2) to judge a person, (a) with dat. (or uncertain) :-- Swá hé gedémð ús swá wé hér démað þám þe wé on eorðan dóm ofer ágan, Ll. Th. ii. 314, 13. Se déma se þe óðrum on wóh gedéme, i. 266, 15. (b) with acc. :-- Hé gedoemeð hine ille iudicabit eum, Jn. L. R. 12, 48. Þte UNCERTAIN [hé] gedoemde middangeard, 3, 17. Gidoema cuico and deádo judicare uiuos et mortuos, Rtl. 120, 37. Gif ðá twelf mǽgða ána beóð gedémede æt ðám micelum dóme, Hml. Th. i. 396, 3. (3) where the matter of judgement is given :-- Hwæt from iów solfum ne gidoemað ðætte sóðfæst is ?, Lk. R. L. 12, 57. Gidoem þte sóð is. Rtl. 102, 17. (33) with cognate accusative :-- Of þissum ánum dóme mon mæg geþencean ꝥ hé ǽghwylcne dóm on riht gedémeð, Ll. Th. i. 56, 30. Sóðfæstne dóm gedoemað. Jn. R. L. 7, 24. Him ne bið nán dóm gedémed, Hml. Th. i. 396, 19 : Dan. 655. Mid þý ic geseó mínne dóm gedémedne beón cum uiderim indicium meum iam esse completum, Bd. 5, 14; Sch. 646, 3. (4) to adjudge reward, punishment, & c. , assign :-- God þám náne mildheortnesse ne gedémde þe hine oferhogodon, ne Críst þám náne ne gedémde þe hyne sealde tó deáðe, Ll. Th. i. 58, 10-12. León hwelpas sécað þæt him grǽdigum ǽt God gedéme, Ps. Th. 103, 20. (5) to settle, decide, decree :-- Wibersacana [dofunga] wiþsacan [fædera] laga áwritenum gesettnessum gedémdan apocrifarum deliramenta abdicare patrum scita scriptis decretalibus sancxerunt, An. Ox. 1967. Þonne wæs gedémed þæt hí ealle sceolden singan cum esset decretum ut omnes cantare deberent, Bd. 4, 24; Sch. 482, 16. Leng feorg gehealdan þonne him gedémed wæs, Gú. 1032. I a. of unfavourable judgement, to condemn, censure :-- Gedémað and tǽlað obtuperabitis (l. (?) vihiperabitis. Cf. tǽldon uituperatierunt, Mk. 7, 2), Wrt. Voc. ii. 63, 63. Gif him man gedéme, gilde twifcaldon. Ex. 22, 9. Wíf from fordoemendum gedoemede mulierem accusatoribus condemnatam, Jn. p. 5, 9. I b. to execute judgement on a person, carry out a sentence :-- Þe þé míne éhtend for mé ealle gedéme quando facies de persequentibus me judicium f, Ps. Th. 118, 84. II. to deem, suppose :-- Nelleð gé gedoema forðon ic cuóm tó sendenne sibbe nolite arbitrari quia uenerim mittere pacem. Mt. L. 10, 34. Gedoemendo wéron ꝥ . . . arbitrati sunt quod . . . , 20, 10. ge-deman
Back