Sél
Słownik Anglo-Saski Staroangielski Boswortha i Tollera - sél
Zgodnie ze Słownikiem Staroangielskim:
soel ;
- sél
- also sélor ; adv. (cpve.) Better. I. of health :--Cwæð ðæt heó gelýfde ðæt hire sóna sél wǽre quia crederet eam mox melius habituram, Bd. 5, 3 ; S. 616, 11. Sóna ic wæs wyrpende and mé sél wæs statim melius habere incipio, S. 616, 34 : 5, 5 ; S. 618, 4. Sóna him biþ sél. Lchdm. iii. 288, 19. Him biþ soel bene habebunt, Mk. Skt. Lind. 16,18. Ia. of moral or spiritual well-being :--Ne mæg ic gehycg-an, hwý him on hige þorfte á ðý sǽl wesan, Met. 15, 10. II. of knowledge :--Gé sind searowum beswicene oððe sél nyton, móde gemyrde, Andr. Kmbl. 1490 ; An. 746. Findaþ ða ðe fyrngewritu sélost cunnen, Elen. Kmbl. 748 ; El. 374. III. of the operation of the senses :--Hé biþ suá micle sél gehiéred, suá hé ufor gestent, Past. 14, 1 ; Swt. 81, 17. IV. denoting excellence in act or in conduct :--Nó ðý sél dyde, ac ðam æðelinge oferhygd gesceód, Cd. Th. 246, 35 ; Dan. 489. Ne gefrægn ic nǽfre wurðlícor æt hilde sixtig sigebeorna sél gebǽran, Fins. Th. 77 ; Fins. 38 : Beo. Th. 2029 ; B. 1012. Hwylc hira sélast simle gelǽste hláforde æt hilde, Andr. Kmbl. 821 ; An. 411. Bet gé rǽdaþ melius legitis, sélost (sǽlost, MS. T.) hí rǽdaþ optime legunt, Ælfc. Gr. 5 ; Zup. 9, 17. Hwǽr ic sélast wisse cwén giefe bryttian, Exon. Th. 324, 28 ; Víd. 101. V. denoting advantage or profit :--Hwæt byþ ús tó méde (ús ðý soel, Lind.), Mt. Kmbl. 19, 27. Tó hwan hió ða næglas sélost and deórlícost gedón meahte, Elen. Kmbl. 2315 ; El. 1158. VI. denoting success or good result, effectually">more) success">with (more) success, (more) effectually, to (more) purpose :--Ic gelýfe ðe sél and ðý fæstlícor ferhþ staþelige, Elen. Kmbl. 1589 ; El. 796. Ne gefrægn ic nǽfre sixtig sigebeorna medu sél forgyldan, Fins. Th. 79 ; Fins. 39. For ðý ðe mon ðás feorme ðý soel gelǽste, Chart. Th. 474, 12. Næs him wihte ðe sél he did not succeed any the better, Beo. Th. 5368 ; B. 2687. Sél æfter wælrǽse wunde gedýgan to be more successful in escaping wounds, 5054 ; B. 2530. Se æcer syððan gegreów .c. síða sélor ðonne hé ǽr dyde, Shrn. 137, 25. Hú man sélost mæg synna forbúgan how sins may most effectually be avoided, Ælfc. T. Grn. 7, 38. Hú ic ðíne; sóðfæstnesse sélest heólde, Ps. Th. 118, 54, 26. Hié hígon gefeormien swǽ hié soelest þurhtión mégen, Chart. Th. 476, 31. VII. effectually">more) success">with verbs of liking or pleasing :--Hé nánum menn sél ne úðe ðonne mé there was no one he would sooner give it to than to me, Chart. Th. 485, 17. Ða men ðe ic mínes erfes seólest onn, 480, 20. Se getreówa man sceal syllan his gód on ða tíd ðe hine sylfne sélest lyste his brúcan, Blickl. Homl. 101, 20. Hí genáman ðæs folces ðe ðǽr tó láfe wæs and him sélost lícodan, 79, 21. sel