Ge-tácnian

According to the Old English Dictionary:

ge-tácnian

Add: I. to mark. (1) make a mark on a material object :-- Getácnod clavato, signato, Wrt. Voc. ii. 131, 58. On þǽre stówe wæs getácnod swilce fordrúwod burna in the place were marks as of a dried-up burn, Hml. S. 23 b, 196. (2) to mark by assigning a special condition :-- þéh þe ǽgþer þissa burga þurh Godes diégelnessa þus getácnod wurde quamvis in tantum arcanis statutis inter utramque urbem convenientiae totius ordo servatus sit. Ors. 2, 1; S. 62, 25. (3) to mark as witness, set to one's seal :-- Hié tácen secgende wǽron þá þe Drihten sylf getácnode, Bl. H. 161, 21. II. to indicate, shew, make known. (1) the subject a person (or not expressed). (a) with acc. : -- thorn;æt Octavianus sweotole getácnode . . . hé self sǽde þæt seó dǽd his nǽre, Ors. 3, 5 ; S. 106, 30. On þé wrát God . . . and ryhte ǽgetácnode on týn wordum, An. 1514. Hé sylf ǽlce tíd getácnige (nuntiet), R. Ben. 72, 12. (b) with clause :-- On ðǽm twǽm wordum hé ús getácnode for hwelcum ðingum wé sceolden úre gódan weorc helan and for hwelcum wé hí sceolden cýðan qualiter videnda essent vel qualiter non videnda ex sententiarum fine monstravit, Past. 451, 10. Getácna mé þǽr sélast sý sáwle mínre . . . , Hy. 4, 9. Ðeáh hit on sumum ðingum getácnad sié ðæt hé hwelc wundor wyrcean mæge, Past. 119, 9. On þǽm burgum wæs getácnad þæt Críst is eádmódegra help probans Deum solum esse conservatorem humilium, Ors. 3, 2; S. 100, 24. Getácnod, 3, 5; S. 106, 26. (c) intrans. :-- On þǽm ǽrrum gewritum ic þé cýþde and getácnode be þǽre ásprungnisse sunnan and mónan prioribus litteris significaueram de solis luneque eclipsi, Nar. 3, 12. (2) the subject a thing :-- Tal getácnas (significant] tó chwǽm of ténum mercum tal oncnáwes, Mt. p. 11. 14. Gif þǽr beóð seofon ealra, þonne getácniað hig ꝥ se termen byð on Sæternes dæg, Angl. viii. 326, 26. Adverbia temporalia synd ðá ðe tída getácniað, Ælfc. Gr. Z. 223, 17 and often. where what is future is indicated :-- Gé dóm ágon . . . swá eów getácnod hafað Dryhten þurh mine hand, Jud. 197. Her is geswutelod úre forwyrd, tóweard getácnod þæt þǽre tíde ys neáh ge-brungen þe wé sculon æt sæcce forweorþan, 286. III. to signify. (1) of words, to mean :-- Significatio ys getácnung, hwæt þæt word getácnige, Ælfc. Gr. Z. 120, 1. Hwæt is getácnod on þám worde þe God cwæð : ' Þú scealt deáðe sweltan' ? Se twyfealda deáð wæs mid þám getácnad quid significat in eo quod dixit: ' Morte morieris' ? Duplicem mortem designat, Angl. vii. 22, 196-199. (2) to express a meaning by means of a figure, express symbolically :-- Ðá niétenu getácnigeað (-tácnað, ) ðonne mon hwæt ryhtlices geðencð, ðonne ne ligeð hé eallinga on ðǽre eorðan, Past. 155, 24. þæt gold getácnode ꝥ hé is sóð cyning, Hml. Th. i. 116, 9. Ðæt ús getácnode Loth swíðe wel on him selfum, ðá hé fleáh ðá biernendan ceastre. Mid ðǽm ðe hé fleáh ðá birnendan Sodoman, hé getácnode ðæt wé sculon fleón ðone unliéfedan bryne úres líchoman quod bene Loth in semetipso exprimit, qui ardentem Sodomam fugit. . . Ardentem Sodomam fugere est illicita carnis incendia declinare, 397, 32-36. Seó níwe gecýþnis is gefyllednis ealra þǽra þinga þe seó ealde gecýþnis getácnode tówearde be Críste, Ælfc. Gen. Thw. 2, 15. Cwæþ se godspellere, ' Hǽlend cóm syx dagum ǽr eástrum tó Bethania': on þon is getácnod ꝥ hé cóm on þǽre syxtan ylde on þysne middangeard, Bl. H. 71, 25: Past. 83, 25. (2 a) to express the character of an object by transferring a significant name :-- Galað is on Englisc gewitnesse heáp , . . Ðý is swíðe ryhte getácnod (non incongrue exprímitur) ðurh Galates naman sió hálige gesomnung. Past. 367, 7- (3) to be the figurative representative of, be the symbol of :-- Se gefarena bróðor getácnað Críst. Hé . . . cuæð: ' Cýðað mínum bróðrum' frater defunctus ille est, qui . . . dixit: ' Dicite fratribus meis, ' Past. 43, 18. Sió hreófl getácnað þæt wóhhǽmed per scabiem luxuria designatur, 71, 4. Hwæt elles getácnað ðæs sácerdes hrægl búton ryht weorc vestimenta sacerdotis quid aliud quam recta opera debemus accipere t, 93, 12. Sió niht getácnað ðá ð ístro ðǽre blindnesse úrre tídernesse per noctem exprímitur caecitas nostrae infirmitatis, 433, 13. ꝥfíctreów . . . getácnaþ þá synfullan . . . , Bl. H. 71, 35. Lazarus getácnaþ þysne middangeard, 75, 5. Getácnaþ prefigurat, An. Ox. 2510. Hwæt getácniað ðá twelf oxan bútan ðá endebyrdnessa ðára biscopa quid duodecim bobus, nisi pastorum ordo, designatur ?, Past. 105, 5: Bl. H. 73, 8: 121, 24. Getácnigeað, Past. 155, 14. Getác[niende] obumbrans, Hpt. Gl. 525, 59. þurh þæt lamb hé wæs getácnud (figura-batur). An. Ox. 40, 31. (4) to indicate figuratively what is future, betoken, portend, be a prognostic of :-- Ic getácnie portendo, An. Ox. 18 b, 69. Fugelas on swefenum sé þe gesyhð and mid him winneð saca sume hit getácnað, Lch. iii. 198, 7 and often. Getácnude portenderat, An. Ox. 1794: praefigurat, 3715. þæt wæs sweotole getácnad, þá hé cniht wæs . . . mon geseah ymbe þá sunnan swelce án gylden hring, and weóll án wille ele. On þǽm hringe wæs getácnad þæt. . . , and se ele getácnade miltsunge eallum moncynne, Ors. 5, 14; S. 248, 6-13. Getácnod praesignabatur, An. Ox. 5057. [Cf. Goth. ga-taiknjan to give a sign, warn: O. H. Ger. ge-zeihhanon signare, designare, demonstrare, significare.] ge-tacnian

Related words: l.