Ná, nó
Bosworth & Toller Anglo-Saxon Old English Dictionary - ná, nó
According to the Old English Dictionary:
- ná, nó
- an adjective">qualifying a verb expressed or implied">ad non. I. qualifying a verb expressed or implied, (a) without any other negative particle :-- Ná cunne nesciat, Wülck. Gl. 257, 28. Fela gódra háma ðe wé genemnan ná cunnan, Chr. 1001; Erl. 136, 29. Fremde ná heom God setton on gesyhþe, Ps. Th. 53, 3. Ná ðú andwlitan ðínne áwend fram mé, 101, 2. Swá sceal man dón, ðonne hé gegán þenceþ longsumne lof, ná ymb his líf cearaþ, Beo. Th. 3077; B. 1536. Ealle hí scínaþ, ná hwæðre ðeáh ealle efenbeorhte, Bt. Met. Fox 20, 460; Met. 20, 230. Gewíte ðes calic fram mé, ðeáh-hwæðere ná swá swá ic wylle, Mt. Kmbl. 26, 39. Ða habbaþ twegen casus and ná má on gewunan, Ælfc. Gr. 14; Som. 17, 3. Ðæt is se éþel ðe nó geendad weorþeþ, Exon. Th. 100, 12; Cri. 1640. Ic gelýfe nó ðæt him eorþwelan éce stondeþ, 309, 33; Seef. 66. Nó ðæt ðín aldor wolde Godes goldfatu in gylp beran, ne ðý hraðor hrémde ... ac ðæt oftor gecwæþ . . . ðæt hé wǽre ána Drihten, Cd. Th. 263. 34; Dan. 754. Nó seoððan ðæt hí mósten in ðone écan andwlítan, 288, 8; Sat. 377 : 304, 23; Sat. 634. (b) with other negatives :-- Hyt ná ne feóll non cecidit, Mt. Kmbl. 7, 25. Ne eom ic ná Crist, Jn. Skt. 1, 20. Ráde ðe mon ná ne rímde, Chr. 871; Erl. 76, 12. Næs ðæt ná ðæt hé nyste, Blickl. Homl. 19, 33. Ne hé hine ná ne onstyreþ, 21, 27. Ðæt ðás láreówas ne sceolan Godes dómas náwðer ne ná wanian, ne ne écan, 81, 4. Ne wandige ná se mæssepreóst nó for ríces mannes ege, 43, 9. Nǽron gé nó mín gemunende, ne gé nó geþohton, Past. 21; Swt. 151, 21. Swá nán óðer ná déþ, Menol. Fox 392; Men. 197. Nabbaþ ðás naman ná óðre gebígednysse, Ælfc. Gr. 11; Som. 15, 24. Nis ná má casa on gewunan ... nis ná má mislícra casa, 14; Som. 17, 4-7. Ne behófaþ náðor ðyssera pronomina ná má stemna búton twegra, 15; Som. 17, 38. Ne synd ná má namanspeligende bútan ðás fífténe, Som. 17, 46 : Blickl. Homl. 35, 24. Nó má, Exon. Th. 441, 25; Kl. 4. Telle ic ða weorþ-mynd ðæm wyrhtan, næs ná ðé, Bt. 14, 1; Fox 42, 19. Næs ná for ðam ðe ðæs landes swá fela wǽre, ac for ðam ðe se Wendelsǽ hit hæfþ swá tódǽled, Ors. 1, 1; Swt. 24, 25. Lufian wé hine ... næs nó on gesundum þingum ánum, ac eác swylce on wiðerweardum þingum, Blickl. Homl. 13, 7. II. qualifying (a) an adjective :-- Mid langum scipum ná manegum, Chr. Erl. 3, 7. Ðý ilcan sumera forwearþ nó læs ( = not a smaller number) ðonne xx scipa, 897; Erl. 96, 14. Wíse sweltende samod ná wís sapientes morientes, simul insipiens, Ps. Spl. 48, 9. (b) an adverb or adverbial phrase :-- Nis nó ðæt án ... ac eác not only ... but also, Blickl. Homl. 85, 15. Næs hit ná ðæt án ðæt ðú on ungemetlícum ungesǽlþum wǽre, ac eác ðæt ðú fulneáh mid ealle forwurde, Bt. 5, 3; Fox 14, 6. Ðe ná ðæt án mé, ac eác swylce míne geféran, mæg besencan, Coll. Monast. Th. 24, 31 : L. Ecg. P. iii. 1; Th. ii. 196, 13. Ná ðá git non dum, Wrt. Voc. ii. 59, 55. Ná swá numquam ita, Wülck. Gl. 248, 9. Ná lancge non diu, Coll. Monast. Th. 28, 31. Ná elles haud secus, Ælfc. Gr. 38; Som. 42, 3. Ðú hit ná hú elles begitan ne miht, Bt. 32; Fox 114, 8. Ne mæg hé nó ðé raþor, Bt. tit. 32; Fox xvi, 15. Næs him nó ðý læs underþeóded eall ðes middangeard, 16, 4; Fox 58, 10. Ðá ná ðé læs beseah Lothes wíf underbæc, Scrd. 22, 42. Nó ðý fægra wæs, Cd. Th. 203, 6; Exod. 399. Nó ðý sél dyde, 246, 35; Dan. 489. Ne sý ná tó ðæs hwón (on no account) geendod náðer ne dægrédsang ne ǽfensang bútan ðam drihtlícan gebede, R. Ben. 38, 14 : 84, 1, 10 : 95, 7. Ná tó hwón (ná tó ðæs hwón, MS. T.), 111, 10. v. lytes-ná. no,na